ℜℜℜℜℜ
Het is mijn hoogste tijd. Monumentenzorg. Werk aan de winkel. Mijn Monumentenzorg heeft zich vele jaren beperkt tot instellingen als de Rembrandt Vereniging, of dichter bij huis, de welwillende inschrijving bij Stichtingen die actief zijn op het terrein van mijn oude Alma Mater, de Universiteit van Utrecht, van Leiden en van Amsterdam.
ℜℜℜℜℜ
Nooit beseft dat er nog die zorgzame moeder is geweest onder wiens mantel zoveel van mijn voorouders bescherming hebben gezocht. Want dat moge blijken. Daar is nu de ledenlijst van de Lieve Vrouwe Broederschap, of beter, het uitreksel uit het Rekenboek sinds kort te raadplegen bij het BHIC op Internet – voor mij op nog haalbare loopafstand – via mijn traplift.
ℜℜℜℜℜ
Het blijkt mij een enorme klus om al die Teulings (Tolinc, Toelinck) fiches te selecteren, over te brengen naar een werkdocument, te herordenen zo dat het redelijk beschaafd empirisch onderzoek mogelijk waar ik behoefte aan heb.
ℜℜℜℜℜ
Al doende gaat mijn toenemende verwondering over in grote verbazing. Voor de periode van 1318 tot 1358 beschik ik over een in de loop der jaren vergaarde verzameling van vele duizenden ‘leden’ van de Teulings Clan. Een werkzaamheid die ik waarschijnlijk treffender als mijn obsessie kan benoemen. Een verzameling die nog vele losse fragmenten telt. Die staat nu op meerdere plaatsen op Internet. Ik laat het graag aan de liefhebbers over om daar nog eens wat meer samenhang in tot stand te brengen.
ℜℜℜℜℜ
Maar mijn verwondering is, in het besef van die vele Clan-leden, dat en maar éen Stam, of zoals dat heet ‘staak’ bestaat, waaruit alle 160 Teulingsen, vh Tolinc en Toelinck die op deze ledenlijst te vinden zijn, allen, zonder uitzondering zich tot deze Broederschap hebben gewend. Andere staken, die er wel zijn, blijven buiten schot.
ℜℜℜℜℜ
En natuurlijk heeft zo’n bijzonder uitkomst voor mij belangrijke theoretische consequenties. De Teulings stam is in ‘s-Hertogenbosch, lid van het lokale patriciaat is helemaal niet zo’n uitzonderlijke familie. Een er zijn meer families met een over langere tijd te volgen lidmaatschap van de Lieve Vrouwen Broeders. Zou er, zoals bij de het lakengilde, een reeks van Bossche families in beeld gebracht kunnen worden, die van generatie op generatie de Mariabelijdenis doorgaf? Met de ledenlijst bij de hand moet het mogelijk zijn daarop zicht te krijgen.
ℜℜℜℜℜ
Zijn er binnen de Broederschap soortgelijke dominante families, niet een paar eerzame, eenzame leden, maar een stevige stam, een collectief. En welke families zijn dit dan. Oogluikend heb ik er al enkele in het vizier.
ℜℜℜℜℜ
We hoeven dan de vreemde vraag die op dit ogenblik in de vakliteratuur gesteld wordt of een Gerard van Uden als Stichter kan worden aangemerkt, en welke van de drie of vier candidaten met die naam, niet meer te beantwoorden. Het is een tijd 1318-1558 die geen individuele stichters kent. Het is een ahistorische speurtocht. Relevant is of een Uden stam, als tribale verband kan worden aangewezent, zoals dat bij de Tolinc’s het geval is. Ik vermoed dat dat het geval is, Het gebouw van de Broederschap komt er dan – in letterlijke zin fundamenteel – heel anders uit te zien.
En hoe ontstaat bij mij zo’n motief? Een alternatief perspectief? Mijn directe betrokken-heid. Die Tolinc’s en Toelinck’s dat zijn de eersten van een lange reeks. Het zijn niet zomaar mijn verwanten, het is mijn eigen familie in rechte lijn, mijn bloedeigen stam, waarvan hier de wortels worden blootgelegd. Vandaar mijn dwingende behoefte om op mijn oude dag, mijn laatste snik, tot de voor mijn doen meest supreme act van Monumentenzorg over te gaan. Als een oude Afrikaanse boer, een Witmans; dat het zover met mij moest komen, het is niet anders. Het is mijn heilige Opdracht.
ℜℜℜℜℜ
ℜℜℜℜℜ
De eerste fase van dit onderzoek is voor mij zeer tijdrovend. En vermoeiend. Het vraagt daaom een plaats in mijn Groot Memorieboek. Te raadplegen, in de eerste plaats voor mijzelf, maar ook voor de geleerde koppen die op verschillende plaatsen, en om zeer diverse redenen, met dit soort materiaal aan de slag zijn.
ℜℜℜℜℜ
Ik geef hieronder het bestand in zijn eerste staat van ordening. De letterlijke versie, maar door mij op orde gebracht in een chronologische volgorde met uitsluitend het jaar van intrede als uitgangspunt. Op zich al heel verhelderend. Het jaar van intrede wordt af en toe in de rekeningen vermeld, maar als het ontbreekt door mij ingeschat op basis van een wel beschikbaar overlijdensjaar. Zoals ik ook een ontbrekend overlijdensjaar heb ingeschat op basis van enkel een beschikbaar jaar van intrede.
De boekhouding van de Broederschap, dat biedt een mooie basis voor formele betrouw-baarheid. Intredegeld of doodsgeld. De meeste van mijn schattingen zal ik in een vervolg kunnen checken aan mijn eigen databestand. Mijn Oude Bossche Knarren project. De uitkomst daarvan is voor een volgende aflevering.
ℜℜℜℜℜ
De Teulings stam en de Broederschap, een thema met de potentie om zich te ontwikkelen tot een markante case study. Zo valt in het wel en wee van de Teulings-leden, pars pro toto, et wel en wee van de Broederschap als geheel, het ledenconglomeraat, te ontwaren. Scherper en preciezer soms dan een allesomvattende monografie.
ℜℜℜℜℜ
Ik heb mijn eerste ordening een onderscheiding in generaties toegevoegd. Als ik begin bij de datum die meestal wordt aangehouden als de formele oprichtingsdatum (daar valt veel op aan te merken) en de leeftijd van een generatie stel op 30 jaar (daar zijn hele goede redenen voor, waarover later), dan kom ik uit – alleen voor de mannelijke leden – op een intrede van 0 Tolinc leden in Generatie I, 2 Tolinc- leden in Generatie II, 10 in Generatie III, 32 in Generatie IV, 34 in Generatie V, 48 in Generatie VI, 30 in Generatie VII, 11 in Generatie VIII, 2 In Generatie IX, en 0 in Generatie X. In 10 generaties van 0 naar 0. Het cijfer 0 speelt niet alleen in de wiskunde een allesbepalende rol.
ℜℜℜℜℜ
In die laatste periode, rond 1558 valt het overlijden van de Broederschap zoals wij die van oudsher kennen, De Reformatie slaat toe. Er komt een vervolg een wedergeboorte, maar op een geheel andere leest geschoeid. Van de Maagd Maria wordt voorgoed afscheid genomen. Er treden geheel andere beschermers aan. Beschermheren dus.
ℜℜℜℜℜ
ℜℜℜℜℜ
Maar nu eerst de naakte feiten, door mij onveranderd gelaten, alle namen op jaar van intrede geordend. Doublures kunnen ontstaan, meestal doordat bij plotseling overlijden een doodschuld niet onmiddellijk wordt betaald, en dan nog een of twee termijnen door de naaste familie moet worden afgelost.
ℜℜℜℜℜ
Het beeld wordt ook wat anders als we ook de echtgenotes gaan meetellen. Dat ga ik nog wel doen. Echtgenotes en dochters die als leden van de Broederschap worden genoteerd zijn er vanaf het eerste uur.
ℜℜℜℜℜ
Verificatie van de jaartallen in dit overzicht is goed mogelijk. De meeste van de genoemde leden kan ik goed thuisbrengen in mijn grote databestand. Opvallend is dan het geringe verschil tussen de volgende Teulings-lijst, waar ik regelmatig van schattingen gebruik heb moeten maken omdat of de geboortedatum of de overlijdensdatum niet in het ledenregister is geregistreerd.
ℜℜℜℜℜ
De zeer opvallende precisie heeft een goede reden. Het verwijst nadrukkelijk naar een enkele eeuwen lang gebruikelijk, ingeslepen, voorspelbaar gedragspatroon. Het voer van door de wol geverfde sociologen. Ook daarover meer, maar opnieuw, voor later.
ℜℜℜℜℜ
ℜℜℜℜℜ
- 1318 Jaar van oprichting
- ***
- Gen I 1318-1347
- ***
- Gen II 1348-1377
- ***
- 1352 maritus Tolinc (fiche 330) en
- 1352 uxor Oede
- ***
- 1363 maritus Toelinc(s) en (fiche 825)
- 1363 uxor Oede Toelincs wijf
- in de 2e rekening wordt door Oede een achterstallige doodsschuld betaald
- ***
- Gen III Tolinc 1378-1407
- ***
- 1384 Wouter Tolinc vv Claes (fiche 4020) 1414/16
- 1396 Aert Toelinx vv Goessen (fiche 2848)
- ***
- 1399 Aert Toelinc (fiche 29) en
- 1399 Mechtelt Aert Toelinc(s) wijf
- ***
- 1400 Willem Toelinx (fiche 3400) en
- 1400 Beatrisen van den Hesecker Willems wijf
- ***
- 1403 Aert Toelinc (fiche 663)
- 1407 Dirc Toelincx vv Henric (fiche 3801)
- ***
- Gen IV Tolinc 1408-1437
- ***
- 1409 Rolof Tolinc vader van Beel (fiche 1947)
- 1410 Wouter Tolinc vv Aleid (fiche 2266)
- ***
- 1411 Goessen Tolinc et (fiche 2960)
- 1411 Aleyt Goessen Tolincs wijf
- ***
- 1411 Gijsbert Toelinc vv Wouter (fiche 3858)
- 1412 Wouter Toelincxs vv Claes (fiche 2297)
- 1414 Wouter Tolinc vv Claes (fiche 4020)
- 1414 Goessen Tolinc vv Mechtelt (fiche 3787)
- 1415 Dirc Toelinc vv Gysbert (fiche 4169)
- 1415 Wouter Toelinc vv Claes (fiche 5014)
- 1416 Wouter Toelincs vv Claes (fiche 5796)
- ***
- 1418 Arnoud Tolinc en (fiche 1745)
- 1418 uxor Helwig
- ***
- 1419 Dirk Tolinc (fiche 2086)
- 1419 Goessen Tolincx vv Willem (fiche 1353)
- 1420 Dirck Toelincs vv Willem (fiche 4052)
- 1423 Gijsbert Toelinc vv Jan (fiche 1423)
- ***
- 1424 Ghijsbrecht Toelincs (fiche 2280) en
- 1424 Katelijn Ghijsbrecht Toelincs wijf
- ***
- 1426 Goeswijn Aert Toelinx (fiche 2848)
- 1427 Henrick Toelinc (fiche 3012)
- 1428 Dirck Toelinc tot Roesmalen (fiche 3455)
- ***
- 1430 Dirck Toelincx tot Roesmalen (fiche 4491) en
- 1430 Agnes Dirck Toelincx wyf in Roesmalen
- ***
- 1439 Beel dv Rolof Toelinck (fiche 1947)
- 1440 Aleid dv Wouter (2266)
- ***
- 1422 Heyn Toelinck en (fiche 2332)
- 1422 uxor Mechteld
- ***
- 1422 Eustaas Toelinck, gezworen broeder (fiche 1650)
- 1422 niet genoemd bij van Dijck VV756
- 1423 Henrick Toelincx vv Mechtelt (fiche 4257)
- 1425 Ghysbert Toelinc vv Jan (fiche 170)
- ***
- 1430 Dirc Toelinx (fiche 3275) en
- 1430 Margrieten Vuchts Dirc Toelinx wijf
- ***
- 1430 Ghysbert Toelincx vv Jan (fiche 4238)
- 1437 Henric Dirc Toelincxs vv Katheryn, (fiche 3801)
- 1437 Dirk vv Jan Roelof (fiche 2454c)
- ***
- Gen V Toelinck, 1438-1467
- ***
- 1440 Ghysbrecht Toelinck vv Gerit (fiche 7697)
- 1440 Aleit Wouter Tolincs dochter (fiche 2266)
- ***
- 1442 Claes Wouter Toelincxs, in Roesmalen, (fiche 2297) en
- 1442 Fy uxor
- ***
- 1442 Dirck Toelinx vv Ghysbert (fiche 1785)
- 1443 Dirck Toelinc vv Wouter, knaep (fiche 3118)
- 1444 Dirck Toelincs vv Wouter (fiche 3653)
- 1444 Mechteld Goessen Tolinc(x) (fiche 3787)
- ***
- 1444 Wouter Gijsbert Toelinc en (fiche 3858)
- 1444 Christina uxor
- ***
- 1444 Claes Wouter Toelincs, in Roesmalen, vv Jan en (fiche 4020)
- 1444 Fyssie uxor
- ***
- 1445 Claes Wouter Toelincs soen, in Roesmalen, en (fiche 5014)
- 1445 Fyssie uxor
- ***
- 1446 Claes Wouter Toelincs s. in Roesmalen (fiche 5796)
- ***
- 1445 Ghijsbrecht Toelinc die louwer en (fiche 3885)
- 1445 Katelijn sijn wijf
- Gijsbert Jan Toelinc x Kathelijn Gerit Engberts van den Heesacker (1415-1475), korencopers (graanhandel)
- 1446 Gysbert Toelincs (fiche 5926)
- 1446 Ghysbert Toelinck, brouwer (fiche 5621)
- 1448 Theodericus vv Henricus (fiche 2247)
- 1449 Willem Goessen Tolinc(s) (fiche 1353)
- ***
- 1450 Wouter Dirck Toelinc en (fiche 4052)
- 1450 Oda uxor
- ***
- 1450 Theodericus de Oude en (fiche 953)
- 1450 Agnes uxor
- 1451 Beel Tolincx (fiche 1342)
- 1453 Mechtelt Henrick Toelincx, beghyn (fiche 4257)
- 1453 Jan Gijsbert Toelinc (fiche 4143)
- 1455 Wilm Toelinc, meester (fiche 694)
- 1455 Jan Ghysbert Toelinc soen vv Jan, fil.nat. (fiche 170)
- 1455 Ghysbert Toelincxs vv Gherit (fiche 147)
- 1456 Jan Tolincx vv Mechtelt (fiche 798)
- 1458 Willem Toelinx vv Aert (fiche 5973)
- 1460 Ghysbert Toelincx soen (fiche 4238)
- 1463 Gysbert Toelinckx (fiche 4856)
- 1466 Dirck Toelincks vv Henrick, tegen die Verwerstraet (fiche 2257)
- 1466 Peter Toelincks vv Dirck (fiche 1289)
- 1467 Katheryn Henrix Dircx Toelincxs (fiche 3801)
- 1467 Peter Toelinc vv Ghysbert (fiche 2475)
- 1467 Jan Dirk Toelinck vv Roelof (fiche 2454c)
- 1467 Dirick vv Jan Roelof Toelinck (fiche 2372)
- ***
- 1468 Gen VI Toelinc 1468-1498
- ***
- 1469 Peter Toelinck ende (fiche 6099)
- 1469 uxor
- ***
- 1469 Wouter Toelinx en (fiche 6066)
- 1469 Oda, uxor
- ***
- 1470 Jan Toelinck (fiche 7906)
- 1470 Frans Toelinc en (fiche 7665)
- 1470 Beela Frans Toelincx wyff
- ***
- 1470 Gerit Toelinck Ghysbrechtss (fiche 7697)
- 1471 Wouter Toelinx, Putstraet (fiche 754)
- ***
- 1471 Goesen Toelinx en (fiche 730)
- 1471 Magriet Goesen Toelinx uxor, joffr.
- ***
- 1472 Ghysbert Dirck Toelinx’s (fiche 1785)
- 1473 Wouter Dirck Toelincs soen h. Joerden Monix knaep (fiche 3118)
- 1474 Jan Claes Wouter Toelincs (fiche 4020)
- 1474 Wouter Dirck Toelincs soen (fiche 3653)
- 1475 Derck Tolinc vv Henric (file 5043)
- 1471 Ghisbert Tolinck vv Peter (fiche 606)
- 1475 Henric Tolinc vv Engbert (fiche 4688)
- 1475 Gysbert Toelincx Dircx (fiche 4196)
- ***
- 1475 Henric Derck Tolinc et (fiche 5043)
- 1475 uxor
- 1476 Mr Frans Tolinc, gezworen broeder, rentmr Broederschap (fiche 899)
- 1476 Henric vv Engbert Toelincx (fiche 292)
- ***
- 1478 Henricus Theodericus Tolinc, et (fiche 2247)
- 1478 Lysbeth uxor
- ***
- 1485 Henrick Toelinc, et (fiche 2058
- 1485 Lysbeth Henrick Toelincs huysvrouw
- ***
- 1481 Peter Toelinck noster confrater, gezworen broeder (fiche 4994)
- 1483 Henric Toelinc vv Engbert (fiche 1196)
- 1485 Jan Jan Ghysbert Toelinc natuerlic s. soen, (zv Jan, brouwer (fiche 170)
- 1485 Gherit Ghysbert Toelincxs (fiche 147)
- 1486 Mechtelt Tolinc dv Jan, beghyn (fiche 798)
- 1487 Peter Toelinc, vv Wouter (fiche 4044)
- 1487 Peter Toelinc, vv Ghysbert (fiche 4043)
- 1486 Ghysbert Toelinck, cruysbroeder, gezworen broeder (fiche 3705)
- ***
- 1488 Aert Toelinx en (fiche 5979)
- 1488 Heilwigen Aert Toelinx huysvrouw
- ***
- 1488 Aert Willem Toelinx en (fiche 5937)
- 1488 Heilwich huysvrouw Aerts Willem Toelinx
- ***
- 1488 Wouter Toelinx, en (fiche 5562)
- 1488 Johanna Wouter Toelinx huysvrouw
- ***
- 1489 Peter Toelinck vv Ghysbrecht (fiche 187)
- 1489 Peter Toelinck vv Jan (Jan Peter kijnderen Toelinck) (fiche 180c)
- 1489 Peter Toelinck vv Embert (Embert kijnderen Peter Toelinck) (fiche 179)
- 1489 Peter Toelinck vv Derck (Derck kijnderen Peter Toelinck) (fiche 178)
- ***
- 1490 Gerit Toelinck vv Ghysbrecht (fiche 1303)
- 1493 Peter Gysberten Toelinckx (fiche 4856)
- 1494 Peter Toelinc vv Anna (fiche 5339)
- 1495 Gerit Toelinck vv Ghijsbert (fiche 457)
- 1496 Peter Toelinck vv Eymbert (fiche 809)
- 1496 Henrick Dirck Toelincksz. tegen die Verwerstraet (fiche 1289)
- 1496 Franciscus Toelinck, magister, frater juratus, (fiche 2236)
- ***
- 1496 Dirck Peter Toelinck en (fiche 1289)
- 1496 Anna uxor van Dirck Peter Toelincksz
- ***
- 1497 Ghysbert Peter Toelincs zoen (fiche 2457)
- 1497
- ***
- 1497 Roelof Toelinck vv Dirick (fiche 2394)
- 1497 Jan Dirick Toelinck vv Roelof (fiche 2372)
- 1497 Roelof Toelinck vv Jaspar (fiche 2318)
- ^^^
- Gen VII Toelinc, 1498-1527
- ***
- 1499 Wouter Toelinc, en (fiche. )
- 1499 Johanna Wouter Toelincs uxor
- ***
- 1501 Peter Ghisbert Tolinc, onssen gesvoren broer (fiche 606)
- 1502 Peter Toelinck vv Gijsbert (fiche 538)
- 1502 Frans Toeling, meester, onssen ghesworen medebrueder
- 1502 ende deecken van der bruederscappe (fiche 899)
- 1503 Mechteldis Toelinx int lam, en haar diestmaagd (fiche 3341)
- 1503 Janna Willem Gerits filia in Heeswyck
- 1505 Roeloff Toelincx vv Jaspar (fiche 63)
- ***
- 1505 Henric Derck Tolinc et (fiche 5043)
- 1505 uxor Henric
- ***
- 1505 Engbert Henric Tolinc en (fiche 4688)
- 1505 Janna, uxor Engbertus (fiche 4688)
- ***
- 1506 Engbert Henric Toelincx (fiche 292)
- ***
- 1507 Gysbrecht Toelincx en (fiche 688)
- 1507 Aerken huysvrouwe Gysbrecht Toelincx
- ***
- 1508 Peter Toelinck vv Jan (fiche 410)
- ***
- 1513 Engbrecht Henric (fiche 1196)1513 Johanna uxor Engbrecht Toelinx Henricx soen
- ***
- 1513 Roeloff Toelincx vv Jan smollenaers Toelincx (fiche 292)
- ***
- 1516 Peter Toelinc, int Lam (fiche 373)
- 1516 Alet Peter Toelincx int Lam
- ***
- 1517 Wouter Peter Toelinc (fiche 4044)
- 1517 Ghysbert Peter Toelinc (fiche 4043)
- ***
- 1519 Ghysbrecht Peter Toelinck (fiche 187)
- 1519 Katherina Ghysbrecht Peter Toelinck uxor
- ***
- 1519 Jan Peter Toelinck (Jan Peter kinderen Toelinck) (fiche 180c)
- 1519 Embert Peter Toelinck (Embert kijnderen Peter Toelinck) (fiche 179)
- 1519 Derck Peter Toelinck (Derck kijnderen Peter Toelinck) (fiche 178)
- 1519 Frans Toelinck, meester, canonicus, niet als gezworene gen. (fiche 106)
- 1520 Ghysbrecht Gerit Toelinck (fiche 1303)
- 1524 Anna Peter Toelinc, dochter (fiche 5339)
- 1525 Ghijsbert Gerit Toelinck (fiche 457)
- ***
- 1526 Eymbert Peter Toelinck ende (fiche 809)
- 1526 Anne zijnder huysvrouw
- ***
- 1527 Roelof Jan Dirick Toelinc (fiche 2454c)
- 1527 Roelof Jan Dirick Toelinck (fiche 2372)
- ***
- 1527 Dirick Roelof Toelinck z. ende (fiche 2394)
- 1527 Adriana zijn huysv
- ***
- 1527 Jaspar Roelof Toelinck, heer, priester, tot Hintham, ende (fiche)
- 1527 Ariaen zijn huysvr.
- ***
- Gen VIII Tolinc 1528-1558
- 1530 Goessen Toelinck, onse geswoiren medebroder (fiche 190)
- 1530 Goessen Toelincx (fiche 293)
- 1530 Dirck Toelinck, lakencoper aen de Merct (fiche 160)
- 1532 Gijsbert Peter Toelinck vv Anna (fiche 538)
- 1535 Jaspar Roelof Toelincx (fiche 63)
- ***
- 1538 Jan Peter Toelinck (fiche 410)
- 1538 Anna Henricx die Hout weduwe Jans Toelinck Peterss
- ***
- 1539 nn Toelinck ev Margriet (fiche )
- 1543 Dirck Toelinck vv Hanricxken (fiche 345)
- 1543 Jan Roeloff Toelincx, smollenaers (fiche 422)
- ***
- 1544 Diercx Toelincx en (fiche 1356)
- 1544 Margriet Wouters van Lith dochter huysvrouwe Diercx Toelincx
- ***
- 1551 Dieric(x) Tolinc(x) vv Jenneken (fiche 2183)
- 1562 Anna dochter Gijsbert Peter Toelinck (fiche 538)
- ***
- 1558 Gen IX Tolinc 1558-1581
- ***
- 1573 Hanricxken dochter Dirck Toelinck (fiche 345)
- ***
- 1576 Albert Toolinck in de Drye Stockvisschen en (fiche 24)
- 1576 Meriken uxor Albert
- ***
- 1576 Albert Toolinck in de Drye Stockvisschen en (fiche 24)
- 1576 Meriken uxor Albert
- ***
- 1581 Jenneken Diericx Tolincx (fiche 2831)
- ***
- 1588 Gen X
- ***
|
|
||
|
|
